Đau mắt đỏ hay viêm kết mạc là một tình trạng rất thường gặp, mà nguyên nhân gây bệnh thường là do vi khuẩn hoặc virus. Nếu không được kiểm soát kịp thời, bệnh có thể sẽ lây lan nhanh và bùng phát thành dịch. Vậy đau mắt đỏ là gì? có triệu chứng như thế nào? trong bài viết này, chúng tôi sẽ giải đáp giúp bạn những thắc mắc này.
Đau mắt đỏ – Viêm kết mạc là gì?
Đau mắt đỏ là tình trạng màng trong suốt lót mí mắt và nhãn cầu (kết mạc) bị viêm. Tình trạng này khiến các mạch máu nhỏ tại đâu sưng lên và kích thích, khiến chúng nổi lên và lộ rõ hơn. Đây chính là nguyên nhân khiến cho lòng trắng của mắt bệnh nhân có hiện tượng xuất hiện màu đỏ hoặc hồng. Đau mắt đỏ còn được gọi với thuật ngữ chuyên khoa khác là viêm kết mạc.
Nguyên nhân của tình trạng này thường là do Virus, nó cũng có thể gây ra do vi khuẩn hoặc phản ứng dị ứng gây ra do nhiều nguyên nhân. Ở trẻ sơ sinh rất dễ bị viêm kết mạc, nguyên nhân là do ống dẫn nước mắt của trẻ chưa được mở hoàn toàn.
Viêm kết mạc thường gây ra cảm giác khó chịu, ngứa mắt nhưng rất hiếm khi gây ra ảnh hưởng đến thị lực. Đau mắt đỏ có thể lây lan qua dịch tiết của bệnh nhân, do đó việc chẩn đoán bệnh sớm và thực hiện các biện pháp phòng bệnh sẽ giúp hạn chế được sự lây lan của dịch bệnh.
Triệu chứng ở người bị viêm kết mạc
Các triệu chứng điển hình là:
- Đỏ ở một bên mắt hoặc ở cả hai mắt.
- Ngứa một hoặc ngứa ở cả hai bên mắt, đi kèm cảm giác cộm và khó chịu.
- Tiết dịch bất thường ở một bên hoặc cả hai bên tạo thành một lớp vảy ngoài mắt lúc ngủ, điều này có thể khiến bạn có khó mở mắt vào sáng hôm sau.
- Xước hoặc rách giác mạc.
- Nhạy cảm với ánh sáng.
Khi nào bạn cần đi thăm khám?
Viêm kết mạc có thể gây ra tình trạng đỏ mắt, cộm và đau mắt. Khi bạn có cảm giác có dị vật trong mắt, mờ mắt hoặc nhạy cảm với ánh sáng thì cần tìm kiếm sự chăm sóc y tế, tránh tình trạng bệnh trở nặng.
Ở những người đeo kính sát tròng thì cần ngừng việc đeo kính ngay khi thấy xuất hiện các triệu chứng đau mắt đỏ. Nếu tình trạng bệnh không thuyên giảm sau 12 đến 24 giờ thì bạn cần đi thăm khám bác sĩ nhãn khoa để tránh tình trạng nhiễm trùng mắt nghiêm trọng.
Nguyên nhân gây ra tình trạng đau mắt đỏ
Những nguyên nhân chính gây ra tình trạng này là:
- Virus.
- Vi khuẩn.
- Dị ứng, kích ứng do nhiều nguyên nhân.
- Bị hóa chất bắn vào mắt.
- Ống dẫn nước mắt bị tắc nghẽn, tình trạng này thường gặp ở trẻ nhỏ, trẻ sơ sinh.
Trong hầu hết ca bệnh thường là do chủng Adenovirus gây ra, ngoài ra cũng có thể gây ra do chủng virus Herpes Simplex và virus Varicella-Zoster.
Viêm kết mạc do vi khuẩn hoặc virus đều có thể đi kèm với tình trạng cảm cúm hoặc nhiễm trùng đường hô hấp. Việc đeo kính sát tròng nhưng không được vệ sinh đúng cách cũng có thể làm gia tăng nguy cơ viêm kết mạc.
Các thể viêm kết mạc đều rất dễ lân lan. Con đường lây nhiễm chính là tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với dịch tiết từ nước mắt của người nhiễm bệnh.
Viêm kết mạc dị ứng
Viêm kết mạc dị ứng ảnh hưởng đến cả hai bên mắt và là phản ứng đáp trả lại với tác nhân gây dị ứng. Nguyên nhân là do cơ thể tạo ra kháng thể Immunoglobulin E (IgE), kích hoạt các tế bào đặc biệt trong màng nhật của mắt và đường hô hấp để giải phóng các chất gây viêm, từ đó gây ra tình trạng ngứa mắt, mắt bị đỏ hoặc hồng.
Khi bị viêm kết mạc dị ứng, bạn có thể sẽ cảm thấy ngứa mắt dữ dội đi kèm chảy nước mắt liên tục, hắt hơi hoặc chảy nước mũi. Hầu hết tình trạng viêm kết mạc dị ứng sẽ được kiểm soát bằng các loại thuốc nhỏ mắt. Khác với đau mắt đỏ gây ra do vi khuẩn hoặc virus, viêm kết mạc dị ứng thường không lây nhiễm.
Viêm kết mạc do kích ứng
Nguyên nhân của tình trạng này là do bị hóa chất hoặc vật lạ văng vào mắt. Đôi khi việc rửa hoặc dụi mắt có thể gây ra tình trạng đỏ mắt, xước giác mạc, kích ứng tại chỗ. Triệu chứng của tình trạng này thường là chảy nước và tăng tiết dịch nhầy ở mắt. Viêm kết mạc do kích ứng thường tự hết hoặc thuyên giảm sau khoảng một ngày.
Nếu việc loại bỏ tác nhân kích ứng bằng dung dịch NaCl 0,9% không hiệu quả hoặc bị hóa chất kiềm hoặc acid bắn vào mắt thì cần lập tức đến bệnh viện để thăm khám. Việc bị hóa chất có tính ăn mòn cao văng vào mắt có thể gây ra những tổn thương mắt nghiêm trọng hoặc vĩnh viễn.
Các yếu tố rủi ro
Các yếu tố nguy cơ là:
- Tiếp xúc với người bị viêm kết mạc mà nguyên nhân gây bệnh là do vi khuẩn hoặc virus.
- Tiếp xúc với tác nhân dị ứng.
- Thường xuyên sử dụng kính áp tròng nhưng không vệ sinh kính đúng cách, đặc biệt là các loại kính sát tròng dài.
Ở cả người lớn và trẻ em, việc đau mắt đỏ có thể gây ra những ảnh hưởng tạm thời đến thị lực.
Làm thế nào để ngừa lây lan đau mắt đỏ?
Hạn chế việc lây lan bằng cách:
- Hạn chế việc dụi mắt hoặc tiếp xúc với giác mạc bằng tay một cách trực tiếp.
- Rửa tay bằng các dung dịch sát khuẩn, xà phòng hàng ngày.
- Không sử dụng chung khăn tắm hoặc khăn lau mặt với người khác.
- Vứt bỏ những mỹ phẩm trang điểm mắt đã cũ.
- Không dùng chung các loại mỹ phẩm dành cho mắt hoặc các vật dụng chăm sóc cá nhân khác.
- Khi xuất hiện các triệu chứng đau mắt đỏ thì cần cách ly, nghỉ làm hoặc nghỉ học cho đến khi khỏi hẳn. Điều này sẽ hạn chế được việc lây lan bệnh ở những nơi công cộng.
Phòng tránh đau mắt đỏ ở trẻ sơ sinh
Mắt của trẻ nhỏ đặc biệt là trẻ sơ sinh rất dễ bị nhiễm khuẩn. Ở trẻ sơ sinh, tình trạng viêm kết mạc thường là hậu quả của việc nhiễm vi khuẩn ở trong ống sinh từ mẹ. Những vi khuẩn này thường không gây ra triệu chứng bệnh ở người mẹ. Trong một số trường hợp, những vi khuẩn này có thể lây nhiễm đến trẻ và gây ra tình trạng viêm mắt sơ sinh. Trong trường hợp thấy trẻ sơ sinh có những dấu hiệu bệnh cần đi thăm khám và điều trị ngay lập tức để bảo tồn thị lực.
Mong rằng qua bài viết này bạn đã có một cái nhìn tổng quát về bệnh đau mắt đỏ, để từ đó có biện pháp phòng tránh dịch bệnh lây lan.
Tài liệu tham khảo
- Truy cập ngày 11/10/2023: Conjunctivitis (Pink Eye), nguồn CDC.
- Truy cập ngày 11/10/2023: Bệnh viêm kết mạc (đau mắt đỏ): Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh, nguồn Trungtamthuoc.com – Dược sĩ Lệ Mỹ.
- Truy cập ngày 11/10/2023: How to Get Rid of Pink Eye Fast, nguồn Healthline – Tác giả Ann Marie Griff (2023).
Nguyên nhân và triệu chứng của viêm màng não